Kita bicara bersama

Panca Sila Penentu Nilai Manusia
SILA 5 atau Panca Sila atau Benca Sila bermaksud pengamalan baik melalui perbuatan dan percakapan; menjaga kesopanan perbuatan dan percakapan; memelihara tatasusila; disiplin diri bagi menghindari kejahatan; dan mengawal diri agar tidak menyusahkan makhluk lain.
1. Menjauhkan diri daripada membunuh.
2. Menjauhkan diri daripada mencuri.
3. Menjauhkan diri daripada kesalahan seks atau zina.
4. Menjauhkan diri daripada berbohong.
5. Menjauhkan diri daripada arak, benda yang memabukkan dan dadah.
Sila 5 mempunyai pasangan Dhamma khas. Dhamma ini juga mesti dijaga. Contoh, sesiapa yang menganiaya binatang, walaupun Sila no. 1 tidak putus, tetapi dia tidak mempunyai METTA (belas kasihan). Jadi, SILA orang tersebut dianggap tidak suci. Bagi memelihara kesucian Sila, seseorang mesti menjaga Sila dan Dhammanya sekali.
Belas kasihan (metta-karuna) ialah pasangan Sila no. 1
Pekerjaan yang halal (samma ajiva) ialah pasangan Sila no. 2
Menolak kebebasan seks (Kama-tanha) ialah pasangan Sila no. 3
Perbuatan dan percakapan benar (Sacca) ialah pasangan Sila no. 4
Sentiasa waras, tidak lalai atau leka (Sati) ialah pasangan Sila no. 5
Sila 5 ini dalam Pali asal dipanggil Sikkha-pada @ Sikkha-bod (peraturan melatih diri); dan ada kalanya dipanggil Dhamma 5. Sesiapa yang berjaya mengamalkan Sila 5 ini dipanggil "orang ada Sila" iaitu permulaan kepada "orang suci" (virtuous).
Istilah PANCA SILA wujud dalam Tipitaka sejak dahulu, tetapi pada zaman terkemudian muncul istilah baru iaitu NICCA SILA.
Nicca Sila mendukung 2 maksud, iaitu (1) Sila yang menjadi kelaziman bagi orang biasa. (2) Sila yang menjadi penentu nilai manusia atau Sila yang menentukan seseorang itu layak menjadi manusia.
(Dalam Buddhism "manusia" tidak sama dengan " orang". Manusia ialah orang yang mempunyai "nilai" yang tinggi. Orang yang tiada "nilai" tidak dipanggil manusia. Nilai orang ialah Sila, moral, budi pekerti dll).
Jadi, untuk menjadi "manusia" mengikut fahaman Buddhism, seseorang itu sekurang-kurangnya mesti ada Sila 5 kerana Sila 5 ialah Sila/moral yang menentukan nilai manusia.
Sila 5 juga merupakan Sila/moral bagi Upasaka dan Upasika (Ubasok/Ubasika). Ubasaka atau Ubasika bermaksud mereka yang duduk hampir dengan Buddha, Dhamma dan Sangha (Tri-Ratana). Mereka ialah pewaris agama Buddha. Pewaris agama Buddha terdiri daripada 4 kumpulan manusia iaitu Bhikkhu, Bhikkhuni, Upasaka (lelaki) dan Upasika (wanita).
Jikalau kita mahu jadi orang yang bernilai tinggi, duduk hampir dengan Tri-Ratana dan jadi pewaris agama Buddha yang sah, peliharalah Sila 5 jangan bagi putus.
Anumodana, Sadhu!.................
Di atas ini pakai bahasa yang kurang jelas dan tidak begitu tepat.